Opdracht 1

Het virtuele planetarium is een handig hulpmiddel om sterrenbeelden en hemellichamen te herkennen en benoemen aan de nachtelijke hemel.

- Open het virtuele planetarium.

- Vervang rechts 'AMSTERDAM, NL' als observatiepunt door 'Gent' (druk op FIND). Selecteer linksboven de gevraagde tijd en datum.

- Met behulp van 'options' kan je sterrenbeelden ('constellations') zichtbaar of onzichtbaar maken. Als je de naam van een bepaalde categorie hemellichamen zichtbaar wil maken doe je dat uiteraard met de optie 'show names'.

- Je kan de oefening het best maken met een zwarte achtergrond en als de onnodige opties uitgevinkt zijn.

- Los nu de onderstaande vragen op.

Opgelet!

In deze simulator worden de zon en de maan bij de planeten gerekend. Dit is fout: de zon en de maan zijn géén planeten. Sinds augustus 2006 wordt ook Pluto niet langer als een planeet beschouwd.

Opdracht 2

Noteer de namen van minstens één ster in de Kleine Beer (Ursa Minor) en twee in Orion.

Opgelet!

Sterrenbeelden zijn tijdelijke vormen die in de loop van de tijd sterk kunnen evolueren. Zie filmpje.

Bekijk hier het verloop van zon langs de ecliptica doorheen de sterrenbeelden van de dierenriem. ( bron )

Je kan de hemellichamen op verschillende manieren indelen. We kiezen als kleinste eenheid de ster en bespreken achtereenvolgens steeds grotere gehelen.

Maar nu eerst: de ster.

Opdracht 3

Sterren zijn er in alle soorten en maten en zelfs in verschillende kleuren. Toch hebben ze een aantal kenmerken gemeenschappelijk.

- Vul de kenmerken in de onderstaande tabel met kenmerken van een ster in en gebruik hiervoor de begrippenlijst.

- Definieer aan de hand van deze kenmerken een definitie van het begrip ster.

Definitie

Ster:

Opdracht 4

Controleer of ook de zon voldoet aan de kenmerken van een ster.

Opdracht 5

Noteer zo beknopt mogelijk de definitie van een lichtjaar ('light year'). Bekijk ook deze animatie.

Vul daarna de oefening in.

Definitie

Lichtjaar:

Opdracht 6

Open de virtuele toer doorheen het zonnestelsel in Internet Explorer en noteer volgende definities.

Definitie

Samenstelling van het zonnestelsel: de zon en alles wat errond draait: planeten met hun manen, asteroïden, stof....

Definitie

Interplanetaire ruimte: de ruimte tussen de planeten

Het planetenstelsel

Het zonnestelsel is dus de verzameling van alles wat rond de zon draait (later bespreken we dit meer in detail). Van een groot aantal sterren hebben astronomen bewezen dat ze planeten hebben: ze vormen dus ook 'zonnestelsels'. Om verwarring te vermijden tussen 'ons eigen zonnestelsel' en andere, gelijkaardige stelsels noemen we deze laatste 'planetenstelsels'. Je kan een planetenstelsel dus omschrijven als een ster plus alles wat eromheen beweegt.

Anders gezegd: onze ster is de zon, ons planetenstelsel is het zonnestelsel.

De planeten die rond een ander ster draaien noemt men exoplaneten.Sedert de eerste ontdekkingen in 1995 worden frequent nieuwe exoplanten worden nieuwe exoplaneten ontdekt

Opdracht 7 (UITBREIDING)

Maak de oefening over exoplaneten.

Definitie

Melkwegstelsel: een meestal afgeplatte en spiraalvormige verzameling van miljoenen sterren. Ons eigen melkwegstelsel heet de Melkweg ('Milky Way', 'The Galaxy').

Opdracht 8

Schets aan de hand van de Melkwegsimulator een bovenaanzicht en een zijaanzicht van de Melkweg. Vul nadien de vragen in.

Opdracht 9

Maak de volgende oefening over de bouw en types melkwegstelsels.

Definitie

Cluster: een verzameling van (meestal enkele tientallen) melkwegstelsels. Onze eigen cluster heet de Lokale Groep .

Opdracht 10

Los aan de hand van bovenstaande bronnen de vragen op. Zoom daarna in op cluster M4.

Definitie

Supercluster: een verzameling van enkele clusters.

Ons eigen supercluster heet de Lokale Supercluster (of Virgo-supercluster) .

Opdracht 11

Los aan de hand van bovenstaande bronnen de vragen op.

Opdracht 12

Maak de synthese-oefening.