1.1 Definitie en samenstelling ( video1) ( video 2 ) ( vlucht naar 21,336 km ) ( 30,48 km ) ( 39 km ) (41 km )
Zelf naar de ruimte? Rusland of Zuid -Afrika
Wat gebeurt er met de temperatuur bij toenemende hoogte? Waarom is de hemel op aarde blauw? En waarom is de hemel op de maan zwart? Waarom is de zon bij een zonsondergang vaak rood? Wat zijn de belangrijkste gassen in onze atmosfeer? Welke rol speelt de atmosfeer in ons dagelijks leven?
In dit inleidende hoofdstuk beantwoorden we een aantal boeiende vragen over onze atmosfeer. We delen de atmosfeer ook in in een aantal lagen met verschillende eigenschappen.
Opdracht 1 ( video over het onstaan van de atmosfeer )
Beschrijf in het kort het onstaan en de evolutie van de atmosfeer: ( of deze site ) ( zeer goede Engelstalige site )
Noteer een beknopte definitie van het begrip atmosfeer. Gluur ook eens door de patrijspoort van een opstijgend ruimteschip (NASA/Goddard Space Flight Center Conceptual Image Lab). Noteer de voorwerpen of fenomenen (zowel menselijke als natuurlijke) die je tegenkomt in volgorde van toenemende hoogte. Kies uit:
- ruimtependel of Space Shuttle,
- laaghangende wolken,
- weerballon,
- meteoren,
- stuwraket,
- vederwolken,
- maan,
- poollicht,
- vliegtuig.
Los ook de vragen op over de gassamenstelling van de atmosfeer.
Defintie
Atmosfeer:
Voorwerpen of fenomenen in de atmosfeer, gerangschikt naar toenemende hoogte
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Samenvatting vaste en vloeistofsamenstelling van de atmosfeer
In de atmosfeer komen naast gassen ook vaste stoffen en vloeistoffen voor.
De vaste stoffen zijn fijnkorrelig: stof, roet, as en ijskristalletjes. Een deel van dat stof is van natuurlijke oorsprong (bijvoorbeeld vulkanische as), een ander deel is van menselijke oorsprong (bijvoorbeeld roet dat ontstaat door verbranding van fossiele brandstoffen).
De belangrijkste vloeistof in de atmosfeer is natuurlijk water, maar in dat water kunnen andere stoffen oplossen en op die manier het aardoppervlak beïnvloeden (CO2 - vorming van grotten, SO2 en stikstofoxiden - vorming van zure regen).
1.2 Druk
Opdracht 2
Onderzoek het verband tussen de hoogte en de druk (= pressure). Formuleer een besluit.
Besluit
1.3 De temperatuur als basis voor een indeling van de atmosfeer
Opdracht 3
Zoals je gemerkt hebt blijft de temperatuur met toenemende hoogte niet altijd dalen: op bepaalde hoogtes begint hij weer te stijgen (als gevolg van chemische reacties).
Duid de verschillende luchtlagen ('sferen') en grensvlakken ('pauzes' waar de temperatuur omschakelt) aan op het onderstaande overzichtsschema (het zit ook in je bundel). Begin met de troposfeer en doe gaandeweg hetzelfde voor de tropopauze, de stratosfeer, de stratopauze, de ozonlaag, de mesosfeer, de mesopauze en de thermosfeer.
Vul bij elke luchtlaag ook het besluit verder aan.
Deze animatie is ook erg nuttig, maar gebruik de hoogtes van het vereenvoudigde schema in je bundel.
Je kan ook gebruik maken van deze site
Opdracht 4: Vul onderstaande tabel in
| laag of site 2 ( site 3 ) | hoogte in km | samenstelling | temperatuur: stijgt of daalt |
troposfeer
|
|||
|
stratosfeer |
|||
mesosfeer ( video )
|
|||
thermosfeer
|
Troposfeer: de onderste laag van de aardse atmosfeer.
De basis van de troposfeer valt samen met het begane oppervlak, de top ligt op ongeveer 10 km (wisselend tussen 9 km aan de polen en 12 km aan de evenaar).
Stratosfeer: de op één na onderste laag van de aardse atmosfeer.
De basis van de stratosfeer ligt op ongeveer 10 km hoogte, de top op ongeveer 50 km.
Mesosfeer: laag van de aardse atmosfeer tussen de stratosfeer en de thermosfeer. De mesosfeer bevindt zich tussen 50 en 100 km hoogte.
Thermosfeer: buitenste laag van de aardse atmosfeer.
De basis van de thermosfeer ligt op een hoogte van 100 km boven het aardoppervlak. Op ongeveer 600 km hoogte gaat de thermosfeer over in de exosfeer.
De exosfeer vormt de overgang tussen de atmosfeer en de interplanetaire ruimte.
Enkele beelden uit de thermosfeer :
Afbeelding en video: NASA 1.4 Synthese
Opdracht 7
Maak de syntheseoefening. Controleer hiermee je overzichtsschema.
